معایب سنگ پرطاووسی
سنگ مرمریت پرطاووسی به دلیل تنوع رنگی و طرح‌های خاصی که دارد، توجه بسیاری از معماران و طراحان داخلی را به خود جلب کرده است. رنگ‌های موجود در این سنگ شامل کرم، یاسی، صورتی و بژ است و طرح‌هایی که به آن‌ها گل‌سنگ گفته می‌شود، با رنگ قهوه‌ای خاص خود جلوه‌ای ویژه به این سنگ می‌بخشند. معادن اصلی سنگ پرطاووسی در شهرهای ارسنجان (استان فارس)، ابرکوه (استان یزد) و اصفهان قرار دارند. به دلیل ظاهر زیبا و کیفیت مناسب، این سنگ کاربردهای گسترده‌ای در بخش‌های مختلف ساختمان دارد؛ از جمله کف‌پوش، پله، دکوراسیون داخلی و حتی نمای ساختمان.
معایب و مشکلات رایج سنگ پرطاووسی در نما
با وجود زیبایی چشمگیر و قیمت نسبتاً مناسب، استفاده از سنگ مرمریت پرطاووسی در نمای خارجی ساختمان با محدودیت‌هایی همراه است که پیش از انتخاب باید به‌دقت مورد توجه قرار گیرد.
یکی از اصلی‌ترین مشکلات این سنگ مرمریت ، استحکام نسبتاً پایین آن در مقایسه با سنگ‌هایی مانند تراورتن و گرانیت است. این ویژگی باعث می‌شود مرمریت پرطاووسی در برابر ضربه‌ها و فشارهای محیطی مقاومت کمتری داشته باشد و در گذر زمان دچار آسیب‌دیدگی و کاهش کیفیت شود.
مسئله مهم دیگر، میزان بالای جذب آب در این نوع سنگ است. این خاصیت باعث می‌شود رطوبت به‌راحتی وارد بافت سنگ شود و در مناطق سردسیر، یخ‌زدگی آب درون منافذ، منجر به ترک‌خوردگی و پوسته‌پوسته شدن سطح سنگ گردد. این روند نه‌تنها جلوه زیبای نما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، بلکه در بلندمدت می‌تواند به تخریب جدی سنگ منجر شود.
به‌همین دلیل، استفاده از سنگ مرمریت پرطاووسی در مناطق با رطوبت بالا یا شرایط آبوهوایی سخت (نظیر بارندگی زیاد یا زمستان‌های سرد) توصیه نمی‌شود. انتخاب سنگ‌هایی با دوام بیشتر، مانند تراورتن، در این شرایط گزینه‌ای مطمئن‌تر و منطقی‌تر خواهد بود.
چرا سنگ پرطاووسی برای نمای ساختمان مناسب نیست؟
با توجه به مشکلاتی که برای این سنگ وجود دارد، استفاده از آن در نمای بیرونی ساختمان، به‌ویژه در مناطق پربارش یا سرد، مناسب نیست. دلیل اصلی این موضوع، ساختار طبیعی سنگ پرطاووسی است که باعث می‌شود در برابر شرایط محیطی مانند باران، سرما و نور خورشید مقاومت کمی داشته باشد. یکی از مهم‌ترین مشکلات این سنگ، جذب زیاد آب است. وقتی آب وارد سنگ شود و هوا سرد باشد، یخ‌زدگی باعث ترک‌خوردگی و آسیب به سنگ می‌شود.
همچنین این سنگ در برابر نور خورشید، به‌مرور زمان دچار تغییر رنگ می‌شود. این تغییر ممکن است باعث کم‌رنگ شدن یا کدر شدن ظاهر آن شود که نمای ساختمان را از زیبایی اولیه دور می‌کند. در نتیجه، نیاز به نگهداری و هزینه‌های بیشتر برای ترمیم پیدا می‌کند. سنگ پرطاووسی به دلیل ساختار نرم و وجود خلل و فرج، در برابر آلودگی‌های هوا و گازهای صنعتی آسیب‌پذیر است. این موضوع باعث ایجاد لکه روی سنگ می‌شود که به‌ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی بیشتر دیده می‌شود.
تاثیرات شرایط جوی بر دوام سنگ پرطاووسی
شرایط آبوهوایی تأثیر زیادی بر دوام و عمر مفید سنگ‌های نمای ساختمان دارد. سنگ پرطاووسی به دلیل داشتن خلل و جذب زیاد آب، در مناطق مرطوب یا پربارش بیشتر دچار آسیب می‌شود.
وقتی آب به داخل سنگ نفوذ کند و دمای هوا پایین بیاید، یخ‌زدگی باعث افزایش حجم آب درون سنگ شده و ترک‌هایی در سطح آن ایجاد می‌کند. این ترک‌ها با گذشت زمان بیشتر می‌شوند و حتی ممکن است قسمت‌هایی از سنگ جدا شود.
در مقابل، سنگ‌هایی مثل تراورتن که ساختار متراکم‌تری دارند، در چنین شرایطی مقاوم‌تر عمل می‌کنند. همچنین تغییر دمای شدید در طول شبانه‌روز باعث انقباض و انبساط سنگ می‌شود که اگر سنگ مقاومت کافی نداشته باشد، به ترک‌خوردگی یا شکستگی منجر خواهد شد.
مشکلات نصب و نگهداری سنگ پرطاووسی در فضای باز
یکی از مسائل مهم در استفاده از سنگ پرطاووسی در فضای بیرونی، نحوه نصب و نگهداری آن است. به دلیل وزن بالا و حساس بودن سنگ نسبت به ضربه، نصب آن باید با دقت و توسط افراد متخصص انجام شود. همچنین به دلیل جذب بالای آب، لازم است روی سنگ مواد محافظ مانند رزین یا سیلر استفاده شود. این پوشش‌ها باید به صورت دوره‌ای تمدید شوند تا سنگ ظاهر مناسب خود را حفظ کند.
نگهداری این سنگ نیز نیازمند توجه بیشتر است. برای جلوگیری از ایجاد لکه و آسیب سطحی، باید از شوینده‌های مخصوص استفاده شده و به‌صورت منظم تمیز شود. در صورت انجام ندادن این مراقبت‌ها، سنگ خیلی زود دچار فرسودگی شده و ظاهر خود را از دست می‌دهد.
●جذب بالای آب و آسیب‌پذیری در برابر یخ‌زدگی
●تغییر رنگ در معرض نور خورشید
●حساسیت بالا نسبت به آلودگی‌های محیطی
●نیاز به نصب دقیق و تخصصی
●نگهداری پرهزینه و نیازمند تمیزکاری منظم
مقایسه معایب سنگ پرطاووسی با سایر سنگ‌های ساختمانی
در مقایسه با سنگ‌هایی مانند تراورتن و گرانیت، سنگ مرمریت پرطاووسی دارای محدودیت‌ها و معایب بیشتری برای استفاده در نمای بیرونی ساختمان است. تراورتن به‌دلیل بافت محکم‌تر و میزان جذب آب کمتر، گزینه‌ای مناسب‌تر برای نما به‌شمار می‌رود. این سنگ در برابر ترک‌خوردگی، تغییر رنگ و شرایط جوی مختلف مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد. گرانیت نیز به‌عنوان یکی از سخت‌ترین و فشرده‌ترین سنگ‌های ساختمانی، عملکرد بسیار مناسبی در برابر عوامل محیطی دارد و به‌همین دلیل، در پروژه‌های بزرگ و صنعتی کاربرد فراوانی دارد.
در مقابل، مرمریت پرطاووسی با جنس آهکی و جذب آب بالا، بیشتر برای فضاهای داخلی یا کف‌پوش‌ها مناسب است. استفاده گسترده از این سنگ در نمای بیرونی ممکن است در بلندمدت مشکلاتی مانند ترک‌خوردگی، تغییر رنگ یا فرسایش ایجاد کند. همچنین نگهداری و مراقبت از آن در فضای باز نیازمند توجه و هزینه بیشتری است.
با در نظر گرفتن عواملی مانند جذب رطوبت، مقاومت در برابر ضربه، سرما و نور خورشید، می‌توان گفت که انتخاب سنگ‌هایی مانند تراورتن یا گرانیت برای نمای بیرونی ساختمان، انتخابی هوشمندانه‌تر و بادوام‌تر خواهد بود.
راهکارهای کاهش معایب سنگ پرطاووسی در نما
اگر قرار باشد از سنگ پرطاووسی در نمای ساختمان استفاده شود، باید چند نکته مهم را رعایت کرد تا مشکلات آن کمتر شود:
- سنگ‌هایی انتخاب شود که کیفیت بهتری دارند و آب را کمتر جذب می‌کنند.
- روی سنگ، مواد محافظ مثل رزین و سیلر ضد آب زده شود تا آب وارد سنگ نشود.
- سنگ‌هایی که برای نما استفاده می‌شوند، باید ضخیم‌تر باشند تا در برابر ضربه مقاوم‌تر باشند.
- نصب سنگ باید با دقت انجام شود. از چسب‌های قوی استفاده شود و فاصله‌ها درست رعایت شود.
- هر چند وقت یک‌بار باید سنگ تمیز شود و پوشش محافظ آن بررسی و در صورت نیاز تمدید شود.
اگر این نکات به‌درستی رعایت شود، می‌توان هم از زیبایی سنگ پرطاووسی در نما استفاده کرد و هم عمر آن را بیشتر کرد.
سخن پایانی
در پایان باید گفت که با وجود زیبایی خاص و قیمت مناسب سنگ مرمریت پرطاووسی، مشکلاتی مانند مقاومت پایین، جذب زیاد آب و حساسیت به شرایط آبوهوایی، باعث می‌شود استفاده گسترده از آن در نمای بیرونی نیاز به دقت بیشتری داشته باشد.
برای انتخاب و خرید مطمئن سنگ پرطاووسی یا دیگر سنگ‌های ساختمانی، پیشنهاد می‌شود از سنگ یاب استفاده کنید. با سنگ یاب می‌توانید بهترین فروشنده‌ها را پیدا کنید، قیمت‌ها را مقایسه کنید و با کیفیت‌ترین سنگ‌ها را با مناسب‌ترین هزینه تهیه نمایید.
سوالات متداول
۱. آیا سنگ مرمریت پرطاووسی برای نمای ساختمان‌های بیرونی مناسب است؟
سنگ مرمریت پرطاووسی به دلیل جذب آب بالا و مقاومت کمتر در برابر شرایط جوی، معمولاً برای نمای بیرونی در مناطق مرطوب و سرد توصیه نمی‌شود. با این حال، در شرایط خاص و با رعایت نکات نصب و نگهداری مناسب می‌توان از آن بهره برد.
۲. چگونه می‌توان معایب جذب آب بالا در سنگ پرطاووسی را کاهش داد؟
استفاده از پوشش‌های نفوذی مانند رزین و سیلرهای ضد آب، نصب دقیق و استفاده از سنگ‌های با کیفیت بالاتر می‌تواند جذب آب را کاهش داده و دوام سنگ را افزایش دهد.
۳. چه مشکلاتی در نگهداری نمای ساخته شده با سنگ مرمریت پرطاووسی وجود دارد؟
نگهداری این نما نیازمند شستشوی دوره‌ای با شوینده‌های مناسب، تجدید پوشش‌های محافظ و جلوگیری از ضربات مکانیکی است. در غیر این صورت سنگ به سرعت کدر و آسیب‌دیده می‌شود و هزینه‌های تعمیر افزایش می‌یابد.
