راه های خروج از رکود بازار سنگ 

کشور ایران ازلحاظ میزان منابع غنی سنگ های ساختمانی و تزئینی مزیت های عمده ای در این صنعت دارا میباشد .از دیگر مزیت های عمده صنعت سنگ ایران نسبت به کشورهای دیگر موقعیت جغرافیایی،انرژی ارزان، نیروی انسانی نسبتا ماهر و ارزان، سلیقه و کشش بازار داخلی نسبت به استفاده از سنگ های طبیعی در قسمتهای مختلف ساختمان میتوان نام برد. که بدلیل نوسانات شدید بازار مسکن و کاهش ساخت و ساز ها در ایران بازار داخلی سنگ تحت تاثیر مستقیم قرار گرفت و باعث رکود صنعت سنگ گردید.

ایران با استخراج بیش از دوازده میلیون تن سنگ خام از معادن تراورتن، مرمریت، چینی، گرانیت و مرمر مقام سوم جهان را پس از کشورهای چین و هند به خود اختصاص داده است. همچنین ایران با بیش از 6000 واحد فرآوری سنگبری کوچک و بزرگ و که توان تولید سالیانه حدود 200 میلیون متر مربع را دارند که در حال حاضر بدلیل رکود بازار و تعطیلی بعضی از واحدهای سنگبری و نیمه تعطیل بودن بسیاری این ظرفیت تولید به حدودا 120 میلیون متر مربع در سال رسیده است .

در بخش صادرات سنگ ایران با توجه به رتبه جهانی سهم چندانی ندارد و مجموع صادرات سنگ ایران در سالهای اخیر چیزی حدود 200میلیون دلار بوده است که از این مقدار حدود نیمی از آن ناشی از صادرات سنگ بصورت خام و نیمی بصورت سنگ های فرآوری شده صادر گردیده است .

بازارهای عمده صادرات سنگ خام ایران :

• کشور چین 77 درصد

• کشور هندوستان 8 درصد

• کشور ایتالیا 3 درصد

• کشور ترکیه 2 درصد

• سایر کشورها 10 درصد

بازارهای عمده صادرات سنگ فرآوری شده ایران:

• کشور عراق 30 درصد

• کشور آذربایجان 15 درصد

• کشور ترکمنستان 12 درصد

• کشور ترکیه 10 درصد

• کشور امارات 7 درصد

• سایر کشورها 26 درصد

کشور ایران با این میزان صادرات سنگ در رتبه 14 جهانی قرار دارد که این رتبه شایسته و بایسته کشور عزیزمان نیست.

تهدیداتی که صنعت سنگ ساختمانی ایران با آن روبروست:

۱) کاهش تقاضا بازار داخلی ناشی از رکود بازار مسکن و کاهش ساخت و ساز

۲) ورود متریال و مصالح جایگزین مانند کاشی، سرامیک، موزائیک، انواع کف¬ پوش¬های مصنوعی، انواع سنگ¬های مصنوعی، آجر و ...

۳) واردات سنگ های خارجی و رواج آن در بازار و استقبال سازندگان از سنگ جدید ومتفاوت 

۴) بالا بودن هزینه تولید به دلیل فرسودگی ماشین آلات سنگبری و پایین بودن بهره وری 

بررسی اثرات رکود اقتصاد در صنعت سنگ ساختمانی

رکود اقتصادی که از سال 1393 در بخش مسکن آغاز گردید و به تدریج به سایر بخشهای مهم دیگر اقتصاد تسری یافت و صنعت سنگ ایران که وابستگی شدید به بازار داخلی داشتوارد بحران گردید و تقاضای خرید سنگ به شدت کاهش یافت . این بحران ناشی از رکود بازار مسکن در ایران باعث گردید که بخشی از صنعت به تعطیلی و بخشی را به صورت نیمه تعطیلی بکشاند. اما بعضی از تولید کنندگان سیاست کاهش قیمت و بعضی بدنبال نفوذ در بازارهای جدید برآمدند. 

۱- استراتژی کاهش قیمت‌ سنگ :

تولید کنندگان ایرانی با کاهش قیمت سنگ و کم کردن سود خود در صدد آن بر آمدند که سهمی از بازار را برای خود نگه دارند و منتظر بمانند تا از شرایط بحران خارج گردند ولیکن این سیاست تا زمانی جواب خواهد داد که هزینه های تولید ثابت بماند ولیکن با افزایش قیمت ارز و بالا رفتن هزینه های تولید ناگزیر شدند قیمت سنگ های تولیدی را افزایش دهند.

۲- ورود به بازارهای جدید :

با کاهش تقاضای بازار داخلی سنگ های ساختمانی و افزایش هزینه های تولید ناشی از نوسانات قیمت ارز تولید کنندگان چاره ای جز یافتن و ورود به بازارهای جدید ندارند. لذا بالا رفتن قیمت ارز باعث گردید که قیمت جهانی سنگ ایران نسبت به سایر کشورهای رقیب پایین تر بیاید و بازار جدیدی را برای تولید کنندگان فراهم سازد. بعنوان مثال اگر قیمت یک متر مربع سنگ چند ماه پیش و قبل از افزایش قیمت ارز 70 هزار تومان بود با افزایش هزینه ها قیمت آن به 100 هزار تومان افزایش یافته است ولیکن قیمت جهانی آن از 17 دلار به 7 دلار تنزل یافته است و این بدان معنا است که میتوان با توجه به قیمت پایین جهانی سنگ سهم خوبی از بازارهای جهانی داشته باشیم. 

 راه های ورود به بازارهای جهانی

عوامل زیر می توانند ما را در ورود به بازارهای جهانی سنگ کمک نماید :

۱. اصلاح و بهبود روش¬های تولید و در نتیجه کاهش بهای تمام شده.

استحصال و فرآوری از هر تن سنگ خام با ضخامت ۲ سانتی متر در استانداردهای جهانی، ۱۳ الی ۱۶ مترمربع می¬باشد. که تا چند سال قبل این میزان در ایران ۷ مترمربع و درحال حاضر ۱۰ مترمربع می¬باشد. حال اگر این میزان به ۱۴ مترمربع افزایش یابد ، با توجه به سهم عمده قیمت سنگ خام در بهای تمام شده سنگ فرآوری شده به میزان ۳۰ الی ۷۰ درصد و با توجه به نوع سنگ، موجبات کاهش قیمتی بین ۱۲٪ الی ۳۰٪ را موجب میشود که با توجه به قیمت¬های پایین¬ تر سنگ خام نسبت به رقبا، می¬تواند قدرت رقابت و چانه¬ زنی ما را در کشورهای خریدار به میزان زیادی افزایش دهد.

 ۲. ارتقای کیفی تولیدات و رعایت استانداردهای مرسوم بازارهای بین المللی.

جهت ورود به بازار های جهانی باید استانداردهای کشورهای مقصد را شناخت و مطابق آن استانداردها اقدام به تولید نمود. 

۳. حضور فعال و هدفمند در بازارهای جهانی از طریق ایجاد و توسعه شرکت¬های صادراتی.

بازاریابی از طریق شرکتهای صادراتی و بازاریابی اینترنتی و فعال نمودن بخش بازرگانی خارجی و حضور در نمایشگاه های بین المللی 

 راه های مناسب جهت خروج از رکود بازار سنگ

هنگامی که بازار از رونق برخوردار است هر تولید کننده ای سهمی از بازار را نسبت به توان خود در اختیار دارد ولیکن در دوران رکود و تشدید رقابت و به تبع آن کاهش تقاضا جهت حضور در بازار و تداوم در بازار میبایستی استراتژی متفاوتی را در نظر گرفت که به بعضی از این استراتژی ها خواهیم پرداخت .

* ساخت برند:

سنگ یک کالای عمومی است و نمی توان سنگ را برای خودمان برند کنیم بلکه باید تولید و کارخانه خود را برند بسازیم . زیرا ممکن است سنگ تولیدی شما در چندین کارخانه دیگر تولید شود مگر آنکه سنگی خاص و بصورت منوپل توسط فقط شما تولید میشود. ایجاد برند کار یک شبه نیست و برای ساخت برند باید از ابتدا و یا پس از تغییر و تحول مدیریتی، ساختار و فاکتورهایی را در نظر گرفت و تداوم داشت تا به مرور زمان برند شما ساخته شود .فاکتورهایی برای برند شدن وجود دارد که باید رعایت گردد از جمله :

• تبلیغات موثر و مداوم 

• تداوم در تولید سنگ باکیفیت و استاندارد

• قیمت مناسب و با کیفیت خوب

• رضایتمندی مشتریان و جلب رضایت 

• ارائه خدمات خاص و مشاوره به مشتریان 

• فرآوری یک سنگ خاص و یا یک نوع فرآوری خاص 

• بکارگیری نیروهای ماهر و آموزش دیده در امر صادرات

سنگ کالایی است فنی و تخصصی، لذا جنبه منطقی خریداران بر جنبه احساسی آن‌ها در هنگام خرید غلبه دارد. برخورد مثبت یک فروشنده خوب ودر یک محیط کاری مناسب، می¬تواند تأثیرگذار باشد. یک فروشنده خوب بایستی دارای اطلاعات کافی از انواع سنگ ها، مبدأ جغرافیایی آن‌ها و از همه مهم‌تر کاربردهای مصرف انواع مختلف سنگ در فضاهای گوناگون داشته باشد.